Thời gian, trí lực
Đó giờ có bao giờ bạn tự hỏi, nếu mỗi ngày dậy sớm 2 tiếng, cuộc sống sẽ thay đổi thế nào?
Giả định tuổi thọ trung bình của một người hiện tại là 80 năm, vậy trong toàn bộ chiều dài cuộc đời, bạn đã thực sự sống thêm được: 2 * 365 * 80 / 24 = 2433 ngày, tương đương 6,6 năm. Ấn tượng chứ?
Thời còn đi học, tôi ngủ quá trời ngủ, ngủ nhiều đến mức qua 12 năm gọi tôi dậy đi học mỗi sáng, nhiều năm sau bà tôi vẫn phải thảng thốt mỗi lần nhắc lại: Tao chưa nuôi đứa nào mà khổ như nuôi thằng Tùng!
Sau này lên đại học, tiếp tục theo bàng môn tả đạo làm full-stack developer, lại làm freelance chứ không theo môn phái chính thống gì, nên tôi gần như phải làm mọi thứ: frontend, backend, cli app, desktop app. Rồi khi release sản phẩm, nào đi seeding, spam các forum, group, lại phải viết thêm bát nháo các loại tools “no face no name no number”.
Từ khi học cấp 2, giờ giấc của tôi đã khá lộn xộn. Tôi không thể học trước 9h tối, nên hình thành thói quen 9h bắt đầu uống cafe và học đến 2,3h sáng. Cộng thêm việc mấy hoóc môn bắt đầu cựa quậy, nên thời bấy giờ, mặt tôi lúc nào cũng như cái bãi tha ma. Theo thời gian, thói quen này đi cùng tôi đến những năm đại học.
Thời kỳ quá độ lên đại học, như bao chú cú đêm khác, tôi thường bắt đầu vào làm từ 10h đêm đến 6,7h sáng hôm sau. Được cỡ 6 tháng ngồi lỳ trong nhà, tôi thấy hoàn toàn không ổn với giờ giấc kiểu này. Về cơ bản, trí não chúng ta chỉ tập trung cao độ liên tục được trong khoảng 5-6 tiếng đầu tiên, những giờ tiếp theo lúc nào cũng lâng lâng như ở trên mây, đặc biệt về đêm. Thêm nữa, làm việc kiểu này trong thời gian dài quá hại cho sức khỏe. Hầu như 4h sáng ngày nào tôi cũng vật vã với cơn đói hành hạ mà không có hàng ăn sáng nào mở để nạp calo. Lúc mình ngủ dậy - tức chiều hôm sau, loay hoay thêm một lúc thì trời đã gần tối. Hàng quán bắt đầu đóng cửa, mọi người chuyển dần sang trạng thái nghỉ thì giờ sinh học mình lại bật chế độ làm. Cứ như thể mình đang sống ở một múi giờ khác vậy.
Mấy năm sau, khi khởi nghiệp không thành và gánh trên vai một đống nợ, việc chạy đua với thời gian càng trở nên cấp bách hơn. Phải nói rằng, chỉ khi bản thân bị chiếu tướng, tôi mới nhận ra một ngày đã lãng phí quá nhiều thời gian vào những thói quen không lành mạnh. Kể từ khi bắt đầu "tái cấu trúc" lại lối sống, ngoài việc định hình lại các thói quen, tôi thấy mình như đang trong version tốt nhất của bản thân vậy.
Tái cấu trúc 1, là sản phẩm của thế kỷ hiện đại: Notifications. Nào facebook, twitter, telegram, tiktok, youtube, rồi là Mail, Health, vân vân và mây mây. Có quá nhiều thứ níu chúng ta di chuyển ngón trỏ trên điện thoại. Không phải chỉ riêng ở Việt Nam, trung bình, một người Mỹ check smartphone 262 lần mỗi ngày. Trước đây, tôi bị một thói quen, mà phải gọi là một phản xạ vô điều kiện mới đúng, đó là khi bắt đầu suy nghĩ cách giải quyết cho một bài toán nào đó (coder nên chuyện này là chuyện cơm bữa), tôi luôn nhấn tổ hợp Ctrl+t => f => Enter. Đặc biệt, khi nào đăng một cái gì đó lên tường, bản thân luôn trong trạng thái "khát thông tin", muốn xem bạn bè còm gì, có bao nhiêu người likes, rồi từ đó lại sa đà vào các hoạt động khác trên facebook. Thực chất, đây là một kỹ thuật mà các social networks "hijack" vào trí não của bạn. Tôi và bạn không hề cô đơn.
Đó là lý do, trong thời kỳ khủng hoảng, tôi đã deactivated facebook[1], và chặn facebook trên tầng DNS[2] để tránh việc ngứa tay ngứa chân lại lọ mọ.
Tái cấu trúc 2, đó là phải kéo dài được thời gian làm việc trong ngày. Thứ đầu tiên nhảy ra trong đầu tôi, đó là ngủ ít đi. Thực tế, từ lâu trên thế giới đã tồn tại giải pháp cho vấn đề này. Đó là giấc ngủ Polyphasic, hay nôm na gọi là ngủ đa pha. Dựa vào các tài liệu ghi lại, đã có nhiều người nổi tiếng sử dụng cách ngủ này, trong đó có Leonardo Da Vinci, Thomas Edison, Tesla, gần đây thì có Donald Trump. Theo như lý thuyết, thay vì một giấc ngủ 8 tiếng, chúng ta sẽ chia nhỏ nó thành các giấc ngủ ngắn kéo dài từ 20p đến 1h30p, tùy vào độ khó của từng bài. Về cơ bản, phương pháp này cố gắng loại bỏ các giai đoạn ngủ nông và đi thẳng vào giai đoạn ngủ sâu (REM) - giai đoạn chính giúp cơ thể phục hồi.
Tôi đã luyện tập và ghi lại tác động của từng loại bài tập với sức khỏe trong ngày. Kết quả, để có thể giữ cơ thể luôn trong trạng thái tỉnh táo và ít mệt mỏi, tôi chỉ có thể giảm giờ ngủ xuống thành 5h45p [3] , trong đó 5h15p đêm và 30p trưa, kết hợp với các thủ thuật khác trong ngày. Tôi phải ngã mũ thán phục những người đã thành công với phương pháp này và ngủ ít hơn 3 tiếng 1 ngày.
Nhưng, để làm việc được 12-16 tiếng như Elon Musk, việc này là chưa đủ.
Ngoài việc từ bỏ các thói quen xấu, kéo dài thời gian làm việc, thì việc trọng tâm vẫn là tìm cách để giữ bản thân tỉnh táo cả ngày và trong một quãng thời gian dài liên tục. Đây là việc cốt lõi và khó nhất.
Elizabeth Holmes của Theranos chọn cách nhai cafe quanh ngày để duy trì trạng thái tỉnh táo [4]. Jack Dorsey của Twitter dành 60 phút thiền; đi bộ 5 dặm đến chỗ làm; tắm nước đá mỗi sáng để "shock" hệ vận động của cơ thể. Sau đó, ông làm việc liên tục 11 tiếng đến giữa đêm [5].
Tôi rất thích Jack Dorsey, nhưng tui sợ lạnh, không tắm được nước đá nên cũng không có thử. Tôi chọn cách uống cafe theo chiến lược. Sau khi thử các loại cafe đen đóng gói như của Trung Nguyên, Vinacafe, Nestlé... rồi đến mua hạt cafe nguyên chất sau đó xay ngay tại chỗ từ các tỉnh Tây Nguyên, cuối cùng sau nhiều năm, tôi chọn dùng Americano. Cafe của anh mẽo nhẹ hơn cafe VN, nên buổi chiều ít gây mệt hơn, còn buổi sáng thì năng lượng bung xõa cũng không kém cafe Việt là bao. Nhiều người để hạn chế mệt buổi chiều thường chọn cafe cold brew, nhưng loại này vào cơ thể tôi có vẻ không xi nhê, không thấy buff thêm mấy năng lượng.
Để tận dụng được 150% não bộ thông qua việc sử dụng cafe, tùy vào cơ thể từng người, ai cũng sẽ phải giải bài toán thức hay ngủ trưa. Nếu thức, làm thế nào để chống lại cơn buồn ngủ do lượng insulin tăng đột biến sau bữa trưa. Nếu ngủ, làm sao để không rơi vào trạng thái ngủ sâu và lại phải vật lộn với cơn mệt mỏi buổi chiều.
Tui thì chỉ cần nhai kẹo cao su bạc hà quanh ngày và tắm lúc 3h chiều là Problem solved! Hehe...
Nói chuyện thời gian, lại nhớ đến chuyện hẹn hò. Không biết ở xứ khác thế nào, chứ ở xứ tôi, đi hẹn đúng là đi hò. Ra đến quán, gọi cốc cafe, ngồi lướt điện thoại 10 phút, rồi 15 phút. Bắt đầu hò lần 1, lần 2 rồi đến lần 5 lần 6, có khi hò hoài vẫn bị cho leo cây.
A picture is worth a thousand words, hãy xem clip dưới đây.
Tôi thấy đa phần người xem đều tỏ ra bức xúc trước hành động của nam thanh niên trong clip. Vậy mà thực tế, khi đến trễ những cuộc hẹn -- là việc bạn không tôn trọng thời gian của người khác, thì tôi ít khi thấy có 1 câu giải thích, xin lỗi, may ra thì chỉ cười trừ, nói qua loa cho xong chuyện. Chúng ta dễ dàng buông một câu cảm thán vào một video vô thưởng vô phạt trên internet - vì tính ẩn danh và đó không phải là mình, nhưng khi đi thẳng vào tình huống thực tế, cách ta giải quyết lại không khác họ là bao. Khá là kỳ cục phải không.
Chú thích
[ 1 ] Tôi deactivated facebook trong 2,5 năm (2016-2018). Năm 2018, khi cảm thấy bản thân đã cai nghệu thành công và vì một lý do cá nhân nên tôi đã mở và dùng lại cho đến giờ.
[ 2 ] Bạn có thể chặn hoàn toàn các thiết bị sử dụng mạng trong nhà (bao gồm cả mobile và máy tính) truy cập facebook thông qua OpenDNS. Vào trang quản lý router (thường là 192.168.1.1), setup default DNS là 208.67.222.222, 208.67.220.220. Sau đó truy cập opendns.com, add ip nhà vào. Trong mục Web Content Filtering, thêm bất cứ địa chỉ web nào bạn muốn chặn. Chờ kết quả.
Vượt rào cũng ko phải khó, nhưng vô hình chung nó sẽ tạo cho mình 1 rào cản mỗi khi bản thân muốn "tái nghiện". Nhìn chung, tôi thấy cách này rất hiệu quả khi muốn say gút bai anh Mark.
[ 3 ] Tôi áp dụng cách ngủ này trong 3 năm (2017-2020). Một lần về quê, mẹ tôi hỏi: "Sao dạo này 2 quầng mắt thâm thế", tôi mới giật mình để ý. Bấy giờ, mọi việc đã tốt hơn, những áp lực về thời gian và tiền bạc giảm xuống nên tôi tăng giờ ngủ lên, nhưng vẫn giữ lại đa phần các thói quen trên.
[ 4 ] Từ Máu bẩn (Bad blood).
* Clip gốc, tôi lo ngại sau này tiktok không giữ được video này lâu dài nên up lại đây.
còm nào bà con
Đăng nhận xét